Rozwiązania pneumatyczne odgrywają bardzo ważną role w wielu sektorach przemysłu, w tym m.in. w górnictwie, budownictwie, kolejnictwie, motoryzacji, farmacji czy też w dziedzinie obróbki skrawaniem. Pneumatyka to bardzo popularne obecnie rozwiązanie głównie ze względu na szybki rozwój wiedzy na temat sterowania tą energia oraz dużą powszechność i dostępność tego rodzaju urządzeń.
Napęd pneumatyczny w pigułce
Napęd pneumatyczny wprawia w ruch mechanizmy maszyn oraz urządzeń dzięki wykorzystaniu energii sprężonego gazu, głównie powietrza. Jest on wykorzystywany głównie w maszynach oraz urządzeniach technologicznych, w których dokonuje przesuwów mechanizmów oraz wywołuje odpowiedni nacisk statyczny. Napęd pneumatyczny jest możliwy dzięki siłownikom lub silnikom pneumatycznym. Terminologia dotycząca napędu oraz sterowania pneumatycznego została usystematyzowana międzynarodową normą ISO 5598 opublikowana w 1985 roku. Jej polskim odpowiednikiem była norma PN-M-73001:1991, która to jednak została wycofana z publicznego obiegu, lecz nigdy nie została zastąpiona żadną inną.
Sterowanie napędem pneumatycznym
Aby móc sterować kierunkiem, ciśnieniem czy też natężeniem przepływu medium w napędzie pneumatycznym, potrzebne są zawory pneumatyczne. Ich pojęcie definiuje norma PN-M-73702:1974. Zawory pneumatyczne można podzielić na kilka podgrup:
- zawory rozdzielające,
- zawory zwrotne, zawory szybkiego spustu,
- zawory logiczne,
- zawory odcinające.
Różnorodność zaworów
Głównym zadaniem zaworów pneumatycznych jest zmienianie kierunku przepływu powietrza. Odbywa się to za pomoc a ruchomego suwaka, grzybka lub płytki, które kierują powietrze na poszczególne drogi przepływu. Liczba tych dróg, do których doprowadzany jest czynnik roboczy, może być różna w zależności od zaworu. Różnice mogą również dotyczyć ilości sterowanych położeń danego układu sterującego przepływem powietrza, a także rozmiaru zaworu, sposobu sterowania zaworem oraz metody doprowadzania czynnika roboczego do elementu sterującego.
Zawory pneumatyczne mogą posiadać od dwóch do nawet pięciu dróg, którymi kierowany jest czynnik roboczy. Zawory mogą być w różny sposób sterowane, a mianowicie za pomocą powietrza, cewki elektromagnetycznej, mechanicznie lub poprzez połączenie dwóch wcześniejszych sposobów.
Zastosowanie
Urządzenia pneumatyczne stosuje się m.in. w napędach urządzeń transportowych (podnośniki, podajniki, itp.), do zamykania oraz otwierania (okien, drzwi, itp.), w napędach narzędzi ręcznych, w napędach urządzeń odłączających na stacjach wysokiego napięcia, w napędach zaworów regulujących (np. przemysł chemiczny, przetwórczy, itp.), jako zasilanie uchwytów obróbkowych oraz montażowych w maszynach technologicznych, w napędach pras pneumatycznych oraz w transporcie pneumatycznym materiałów sypkich.
